3 Temmuz 2025 itibarıyla Türkiye’de çevresel regülasyonlarda tarihi bir adım atıldı. “İklim Kanunu” yürürlüğe girdi. Bu yalnızca bir yasal değişiklik değil; üretimden ihracata, tedarikten finansmana kadar tüm iş yapış biçimlerinde köklü bir dönüşüm anlamına geliyor. Artık karbon ayak izinizi yönetmek, çevreye duyarlı üretim yapmak ve sürdürülebilirliği merkeze almak yalnızca gönüllü bir tercih değil, stratejik bir zorunluluk.
Peki bu kanun ihracatçılar için ne ifade ediyor? Gelin birlikte değerlendirelim.
🌱 1. “Net Sıfır 2053” Hedefi: Sadece Vizyon Değil, Yasal Yükümlülük
Türkiye’nin 2053 net sıfır emisyon hedefi artık yasa gücüne sahip. Bu hedef, ihracatçıları düşük karbonlu üretim teknolojilerine yatırım yapmaya zorlarken, yeşil dönüşüm projelerini de teşvik ediyor. Artık “çevreci üretim” bir imaj meselesi değil, pazar erişiminizin anahtarı.
🔄 2. Emisyon Ticaret Sistemi (ETS): Karbonun Bedeli Var
ETS sistemiyle karbon bir maliyet kalemi olarak hesaplara girecek. Üretimde ne kadar karbon salarsanız, o kadar ödersiniz. İyi haber şu: düşük karbonlu üretim yapanlar rekabette öne geçecek. Her yıl mart ayında karbon tahsisi sistemine rapor sunulacak ve fazla emisyonlar için ceza uygulanacak. Ayrıca açık tahsisatlar çift yükümlülükle kapatılmak zorunda.
💸 3. Yeşil Finansman ve Taksonomi: Krediler, Hibeler, Garanti Destekleri
Türkiye Yeşil Taksonomisi ile çevre dostu projelere düşük faizli kredi, hibe ve garanti desteği sağlanacak. Yani karbonu azaltan, döngüselliği benimseyen işletmeler finansal anlamda avantajlı konuma geçiyor.
🌍 4. Sınırda Karbon Düzenlemesi (SKDM): AB’ye İhracatta Yeni Dönem
İhracatınız AB’ye mi yöneliyor? O halde dikkat! AB’nin Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (CBAM) ile uyumlu ulusal SKDM kuruluyor. Bu, ürünlerinizin içerdiği karbonun fiyatlandığı anlamına geliyor. Karbon yoğun üretim yapanlar için kapılar kapanırken, çevreci firmalar ön sıralara geçecek.
🕒 5. Zaman Daralıyor: Yol Haritası Belli
- 3 Temmuz 2025: Kanun yürürlükte. Uyum projeleri ve izin hazırlıkları başlamalı.
- 31 Aralık 2027: Ulusal ve il düzeyinde iklim planları tamamlanmalı.
- 3 Temmuz 2028: ETS izin ve tahsisatlarının son tarihi. Alınmadığı takdirde ihracat riske giriyor, sadece 2 yıl uzatma hakkı var.
🚨 İhracatçıya 5 Kritik Hatırlatma:
- Karbon maliyeti içeride kalmazsa, rekabet gücü dışarıda kalır.
- Net Sıfır 2053 artık kâğıt üstünde değil, yasal zorunluluk.
- 36 ay içinde ETS izni alınmalı, yoksa faaliyet kısıtı geliyor.
- Yeşil finans kapısı açık: Projelerinizi hazır tutun.
- Şeffaf raporlama ve yüksek cezalar: Uyumsuzluk %80’e varan yaptırımla karşılaşır.
📌 Sonuç: Sadece Bugünün Değil, Geleceğin Oyunu da Değişti
İklim Kanunu, çevreyi koruma çabasının ötesinde bir rekabet stratejisine dönüştü. Bu yeni düzenle, yalnızca üretim değil; marka değeri, pazar erişimi ve finansman koşulları da değişiyor.
İhracat yapmak isteyen her firma için “çevreci olmak” artık bir seçenek değil, oyuna giriş bileti. Doğru stratejilerle, bu dönüşüm sizi sadece uyumlu değil, aynı zamanda öncü kılar.
